2017 - Welpen 100 jaar

welpentekenMet dit motto hebben we de seizoen tentoonstelling voor 2017 ingericht. En hoewel de welpen in Nederland pas officieel in 1920 in de regels werden opgenomen leiden in navolging van Engels voorbeeld in 1916 de eerste initiatieven al in 1917 tot de eerste oprichting van een Nederlandse welpenstam. Met dit als uitgangspunt kunnen we nu terugblikken op 100 jaar welpen!

Historie welpenwelpenpet

Kleinere meisjes en jongens stonden al ver voor die twaalfde verjaardag te dringen om mee te kunnen doen. Oudere meisjes en jongens konden op hun achttiende maar moeilijk afscheid nemen van de vereniging waar ze zoveel plezier beleefd hadden. Dit was geen puur Nederlands probleem overigens. In Engeland had men met dezelfde problematiek te kampen en had men naar oplossingen gezocht. Baden-Powell had er nooit problemen mee gehad als iemand eens iets wilde proberen dat eigenlijk buiten de regels viel. ,,Noem het een experiment, zei hij dan, en kijk in hoeverre het nuttig en levensvatbaar is. Diverse van zulke experimenten voldeden niet aan deze eisen en werden afgebroken. Anders ging het echter met het experiment met junior-padvinders.

welpenhandboekAl in 1914 was Baden-Powell begonnen aan een handboek voor deze nieuwe leeftijdsgroep, maar door het uitbreken van de Eerste Wereldoorlog was dat werk naar de achtergrond geschoven. In 1916 echter verscheen het ,,Wolf Cub Handbook” en daarmee werd de experimenteerperiode afgesloten. De welpen kregen, net als hun oudere broeders, een wet en een belofte, uiteraard aangepast aan hun leeftijd.
kiplingAls basisthema had B.-P. het Jungleverhaal genomen van de befaamde Britse schrijver, dichter en Nobelprijswinnaar Rudyard Kipling.
Deze had al vroeg zijn instemming met Scouting getoond door het schrijven van de Scout Patrol Song. De wolf werd het symbool van de welpen. Zij speelden in een grote groep, de horde, samen en waren verdeeld in ,,nesten” van pak weg 7 jongens. De gids, de leider van dit zevental, had uiteraard niet dezelfde taak en verantwoordelijkheden als een patrouilleleider, maar het gaf de oudere welp toch de kans al wat te oefenen in leiderschap. junglebookDe welpenleider droeg de naam, Akela, naar de leider van de wolvenhorde in Kiplings boek. Zijn assistenten droegen De namen van de overige hoofdfiguren uit het verhaal zoals Baloe de beer, Bagheera de panter, Raksha de moederwolf, Hathi de olifant, Chil de wouw, enz. De welp salueerde niet als een verkenner, die drie vingers opstak ter herinnering aan de driedelige belofte. Het welpensaluut bestond uit twee gespreide vingers als de oren van een wolf, het teken dat in de gebarentaal van de Noord-Amerikaanse Indianen ook wolf betekent.

Het welpenuniform bestond uiteraard uit een korte broek en kniekousen, voorts uit een groene trui, een halsdoek in groepskleur en een groen petje met gele biezen naar het model van de Engelse schoolpetjes.

welpenboekjeDe eind 1916 in Engeland officieel gelanceerde nieuwe tak van de boy-scout beweging bleek al gauw een succes. Vooral via het welpenhandboek gingen ook andere landen op overeenkomstige wijze aan het werk.welp pop

In Nederland werd dit boek eveneens als handleiding gebruikt, maar daarnaast waren er toch ook andere bronnen, zoals de boeken van de Engelsman John Hargrave, die een hele indianencultus in Scouting probeerde te vestigen.

1917 eerste welpenstam

In 1917 werd de eerste welpenstam opgericht door vaandrig Fop Jonker. De tweede welpengroep in Utrecht (1919) kreeg als naam De Speurhond. Eind 1920 moest Jonker deze eerste welpenhorde vaarwel zeggen. Op dat moment echter was juist een begin gemaakt met het welpenwerk landelijk aan te pakken. Aanleiding daartoe was geweest de jamboree, die in de zomer van 1920 in Londen gehouden was.

1920 welpendemonstratie tijdens Wereld Jamboree in Engeland

1stjamboreeTijdens de jamboree werd een internationale conferentie belegd. Men besloot een internationaal bureau op te richten dat de samenwerking tussen de landen moest stimuleren. Voor Nederland had bovendien de jamboree nog meer gevolgen.

In de arena was ook een demonstratie te zien geweest van de welpen. De kleinere kereltjes met hun groene truien en petjes hadden de show gestolen met hun massale, door 500 welpen uitgevoerde horderoep.
Wat ook indruk had gemaakt was het aandeel dat de rover scouts, de padvinders van 18 jaar en ouder, in het kamp en de organisatie hadden. Terug in Nederland werd direct en enthousiast begonnen met deze twee nieuwe speltakken. In Den Haag, Groningen en Arnhem verschenen al snel welpenhordes, geheel volgens de Britse regels.

1920 Officieel nw welpentak : Wet en belofte

Op de algemene leidersvergadering, eind oktober 1920, werd de welpentak in Nederland officieel geaccepteerd en in de statuten van de vereniging opgenomen.
De welpenbelofte luidde: ,,Ik beloof mijn best te zullen doen de welpenwet te gehoorzamen en iedere dag een goede daad te doen”

welpenleidsterDe welpenwet:
,,1. De welp doet wat de Oude Wolf hem voorhoudt.
2. Een welp is moedig en houdt vol.”

1921 eerste welpenleidster

Arnhem had de primeur van de eerste welpenleidster: mejuffrouw M.M.J. Verhorst, die als akela optrad bij de horde van troep 1. De eerste Gilwell welpencursus was in 1922. De 5e in 1927

23-04-1930 Katholieke verkenners

Vanaf 1927 ontstond bij de Rooms Katholieken behoefte aan een eigen identiteit. Dat mondde in na langdurig overleg in 1930 uit tot de oprichting van de “Katholieke Verkenners”.

waaktenbidtAls herkenningsteken droegen de welpen een eigen insigne op de linker borstzak. Het was een blauw schild met een geel kruis. Boven het kruis stond in rode letters de leus “waakt en bidt” te lezen. De blauwe kleur van het schild was de kleur van Maria, de beschermvrouwe van de verkenners.
De kleuren wit en geel verwezen naar de pauselijke vlag en illustreerden de gehoorzaamheid aan de Kerk. Het kruis, het onderscheidingsteken van de rooms-katholiek, zou hem helpen naar de zegepraal. Het parool ,,waakt en bidt” vulde het “weest paraat” aan. Het eerste was het middel om het tweede te kunnen vervullen.

1932 Afscheiding PVN (Padvinders Vereniging Nederland)pvn

Aantal groepen/leden waren het niet eens met de wijziging van de belofte waarin het tekstdeel “..plicht te doen tegenover God en mijn land…. verplicht gesteld werd . Ca. 10% trad uit de NPV en richtte de “PVN (Padvinders Vereniging Nederland)” op.

1937 Wereld Jamboree welpendagen

feestjeDe WJ was natuurlijk een primair feestje voor verkenners.
Op 3 en 4 augustus stond het hele kamp in het teken van de welpen. Zon 2500 welpen krioelden over het terrein, sliepen in Haarlemse scholen en voerden voor de Chief Scout op 4 augustus een grote demonstratie uit. Ter gelegenheid daarvan was koningin Wilhelmina opnieuw naar het kamp gekomen en had haar schoonzoon, prins Bernhard, meegenomen.
Het programma gaf, zoals altijd, een bonte variatie van activiteiten te zien. Vendelzwaaiers, rijwielkunstenaars, ropespinners, pioniers, dansen door de Fransen, kopermuziek door de Hongaren en doedelzakklanken van de Schotse scouts. Daar tussendoor de welpen. Ze lieten rode, witte, blauwe en oranje ballonnen de lucht in vliegen en deden een massale horderoep.
De Chief Scout moest deze uiteraard in ontvangst nemen en daarvoor naar de raadsrots komen. Hij nam prins Bernhard mee naar het midden van de welpencirkel en samen beklommen ze de traditionele ereplaats van de hordeleider. Omringd door de gidsen met de totems gingen de twee daarna weer naar de eretribune terug

1952 introductie Heitje voor karweitje

heitjeEen succesvolle financiële actie waarbij voor karweitjes werden opgeknapt voor een kwartje. Deze actie is vele jaren actief gevoerd.

1960 was het jaar waarin Nederland zelf het vijftigjarig bestaan herdacht.

50 jaarDe Nederlandse welpen hadden hun eigen wereld welpenjamboree. Ze verkleedden zich in de dracht van het gekozen land en hielden per district een fleurige jubileumjacht.
Welpen die in dat jaar een van de algemene vaardigheidsinsignes behaalden, mochten het speciale jubileuminsigne dragen en er werd een fraaie herinneringspenning geslagen. Deze goede-daadpenning mocht na het doen van de dagelijkse goede daad van de linker naar de rechter broekzak verhuizen.

1962 Nieuwe eisen en insigne Wolf

insignewolfIn 1965 kwamen nieuwe uniformen in gebruik voor verkenners, voortrekkers en leiding:
Het welpenuniform was als enige ongewijzigd gebleven.

Wel hadden de welpen al in 1962 nieuwe ster- en insigne-eisen ingevoerd. Meest opvallend daarin was het nieuwe insigne ,,wolf, dat uitgereikt werd aan een welp die twee sterren had behaald plus vier vaardigheidsinsignes. Ging deze welp over naar de verkenners, dan mocht hij dit insigne blijven dragen totdat hij verkenner eerste k1asse was.
eisenDit zijn enkele voorbeelden van de goede samenwerking van padvinders en verkenners binnen de Nationale Padvindersraad. (nieuwe insignes puntige hoeken)

1964 Nieuwe pakket van eisen voor NPV. KV kiest voor ander Insignepakket (vierkant) (1969). In 1965 verschijnt de lange uniformbroek

1973 Scouting Nederland

stip

oude speltaktekenVier verenigingen gaan op in Scouting Nederland, er komt een eigen tijdschrift STIP voor welpen en kabouters, later scouty. Er verschijnen nieuwe spelplannen, Nieuwe insignes (1973) en uiteindelijk ook Nieuwe uniformen (1975) en Speltaktekens (1980). 

 

 

 

Beschermheer Scouting

In 1981 wordt Prins Claus beschermheer en opent het nieuwe landelijk servicecentrumbeschermheer welpen in Leusden

Jaren tachtig

Er wordt volop gewerkt aan de toekomst van Scouting waarbij de veranderingen in de samenleving vertaald worden naar een spelaanbod dat aansluit bij de huidige jeugd. Er komen gemengde speleenheden en een nieuw eigentijds insignepakket (1982).
In 1985 wordt uitgebreid 75 jaar Scouting Scouting gevierd.

Jaren negentig

Om de mix van gemengde groepen van kabouters en welpen een alternatief te bieden wordt een nieuwe speltak geïntroduceerd. De Esta’s krijgen een geheel eigen spelaanbod op basis van het verhaal “de man met de hoge hoed” en opnieuw wordt een nieuw insignepakket ingevoerd voor deze leeftijdsgroep met nu 3 speltakken, Welpe, Esta’;s en kabouters (WEK)

100 jaar Scouting 2010

Na het vieren van het 100 jarig jubileum van Scouting in Nederland wordt na ruim beraad opnieuw een nieuwe toekomstvisie gepresenteerd waarin vanaf 2011 er voor elke leeftijdsgroep slecht één spelaanbod overblijft: welpen. De enige speltak die vanaf 1917 honderd jaar heeft met dezelfde naam en nagenoeg hetzelfde uniform heeft overleeft!

nieuwe speltakteken welpen

 

Scouting Nederland Museum

Adres

Scoutingmuseum Baarn
Amsterdamsestraatweg 51
3744 MA Baarn

Openingstijden

Elke zaterdagmiddag vanaf 1 maart tot 1 november van 13.00 tot 15.00 uur.
In de maanden juli en augustus ook elke woensdagmiddag van 13.00-15.00 uur (alleen na reservering, zie hieronder).

IBAN: NL40RABO 0130025410
BIC: RABONL2U

 

Contact met het museum:

Donatie padvinderij/scouting memorabilia

Heeft u nog oude spullen van de padvinderij/scouting en wilt u deze doneren aan het museum ter
uitbreiding van onze collectie neemt u dan even contact op via onze mail
 

Algemene zaken

Voor algemene vragen over het museum kunt u contact opnemen met ons secretariaat via mail:
Secretariaat-museum@scouting.nl of telefonisch: 073-5213172

Bezoekafspraak

Wilt u een bezoekafspraak maken voor een groep met een rondleiding bel dan s.v.p. Derk Tholen 030-6371915



Volg ons ook via Facebook.

Mail ons als u vragen heeft of als u spulletjes heeft die u kwijt wilt. Wij komen ze graag bij u ophalen!